Teren gminy jest bardzo zróżnicowany pod względem wartości przyrodniczych, które można ocenić m.in. na podstawie występowania i rozmieszczenia różnych gatunków ptaków. Łącznie w ostatnich latach stwierdzono występowanie na obszarze miasta i gminy 115 gatunków ptaków lęgowych. Znaczącą część całego obszaru gminy zajmują środowiska mocno przekształcone, gdzie dominują pola uprawne. Wśród nich znajduje się niewielka liczba lasów i zadrzewień.
Z punktu widzenia przyrodniczego najbardziej cennymi środowiskami wodnymi są stawy rybne w Woźnikach i Rudniku, w dolinie Tocznej. Stanowią ostoję wielu lęgowych i przelotnych gatunków ptaków. Wśród ptaków lęgowych znajdują się gatunki zagrożone wyginięciem lub rzadkie w skali całego kraju czy regionu środkowo-wschodniej Polski. Wymienić tu można m.in.: bąka, zielonkę, perkoza rdzawoszyjego i błotniaka łąkowego. W miejscach tych spotyka się także wiele gatunków przelotnych z grupy wodno-błotnych, m.in. różne gatunki kaczek, gęsi oraz ptaki brodzące i siewkowe. Na podmokłych łąkach spotkać można dobrze zachowane, naturalne zespoły roślinne. Wzrok przyciągają kwitnące w maju i czerwcu łany firletki poszarpanej, ostrożenia łąkowego, jaskrów czy też lokalnie spotykane chronione storczyki - plamisty i krwisty. Wśród motyli obserwować można rzadko spotykane czerwończyki większe, czerwończyki fioletki i wiele innych. Niezwykle ważną rolę odgrywają niewielkie zbiorniki wodne, zarówno te o naturalnym charakterze, jak również sztuczne. Stanowią bardzo ważne miejsca dla rozrodu wielu gatunków płazów (m.in. ropuch, żab wodnych, moczarowych i trawnych, kumaków nizinnych oraz traszek). Charakterystycznym elementem są wyniesienia terenu, które w wielu miejscach zostały zamienione na żwirownie, stanowiące bardzo ciekawe siedliska wielu sucho - i ciepłolubnych zwierząt oraz roślin. Urwiste skarpy w żwirowniach wykorzystują jaskółki brzegówki, które budują gniazda w wykopanych przez siebie norkach. Czasami zdarza się, że w takich miejscach zagnieździ się również kolorowy zimorodek lub niezwykle rzadka w Polsce żołna. Spośród roślin często spotyka się kocanki piaskowe - rośliny częściowo chronione. Żwirownie zasiedlane są często przez rzadkie i ciekawe gatunki owadów, m.in. motyle takie jak np.: paź królowej, modraszek korydon czy też przez świerszcze oraz grzebiuszkę ziemną - rzadkiego gatunku płaza bezogonowego. Najbardziej urozmaicona jest wschodnia część gminy, gdzie znajduje się więcej terenów podmokłych oraz obszarów leśnych. Spotkać tu można częściej duże gatunki ssaków; sarny, dziki, lisy czy też od czasu do czasu wędrujące łosie. W lasach występują też ciekawe i jedne z największych w Polsce gatunki motyli dziennych - chronione: mieniak tęczowiec i strużnik oraz pokłonnik osinowiec i rusałka żałobnik.
.
Wydatek współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego.